Hoe de ene wereldtaal [Egyptisch] de vele werd [lettervormen en klankdivergentie]

Hoe de ene wereldtaal [Egyptisch] de vele werd [lettervormen en klankdivergentie]

 

Er zijn in principe twee factoren die ervoor hebben gezorgd dat de dialecten/talen van de wereld afwijken van de oorspronkelijke één-wereldtaal, namelijk het Oude Egyptenaar:

i. Schrijven van variaties op de lettervormen en hun oriëntaties

ii. Systematische geluidsvariaties

 

i. De schijnbare variaties van lettervormen in wereldalfabetten vanaf de Egyptische oorsprong

De meest competente persoon om het beste inzicht in deze kwestie te geven is Petrie, die gedurende verschillende millennia honderden alfabetische karakters uit verschillende delen van de wereld heeft verzameld. In zijn boek Vorming van alfabetten, Petrie schreef op pagina 4:

“Voor de analfabete volkeren [buiten Egypte] geldt dat ze, net als kleine kinderen, de vorm en/of richting van een bord niet kunnen waarderen. Dus dat zou hij doen keer zowel de lettervorm als de schrijfrichting om, of draai later alleen de vormen om, terwijl je van links naar rechts schrijft. Er was hem nooit omgekeerd schrift getoond; elk voorbeeld dat hij zag was normaal; toch leek de omkering niet alleen onbedoeld, maar voor hem zo volkomen onbelangrijk, dat hij nauwelijks enig nut in het schrijven direct kon zien in plaats van omgekeerd; de twee waren qua idee allemaal één.

Ditzelfde gebrek aan richtingsgevoel zie je vaak bij ongeschoold schrijven, waar letters als N, S en Z omgedraaid zijn.”

Petrie vat het verder samen:

“Er wordt dus veel licht geworpen op de behandeling van [alfabetische lettervormen] tekens in de vroege alfabetten; ze zijn ondersteboven gekeerd of op de een of andere manier gekanteld, ze zijn omgekeerd geschreven en de schrijfrichting kan van beide kanten zijn, of afwisselend van beide kanten, zoals in de boustrofedon-inscripties. Al deze variaties waren niets voor de mannen die het richtingsgevoel nog niet als ‘significant’ hadden ontwikkeld, en die alleen aan de vorm dachten, in welke positie of omkering die ook mocht verschijnen.

Concluderend moeten we bedenken dat verschillende handschriften (met verschillende oriëntatie) verschillende alfabetten kunnen vertegenwoordigen. Door rekening te houden met de mogelijke oorzaken van 'schijnbare variaties' kunnen we talloze scripts over de hele wereld herleiden tot hun oorsprong, namelijk de Oud-Egyptische alfabetische geschriften.

Samenvattend zijn verschillende verwante vormen van lettervormen te wijten aan:

A. Nalatigheid in de richting van letters.

B. De kleine vier variaties in een lettervorm en de unieke Egyptische ligatuurregels in cursief schrift.

C. Vocale markeringen toegevoegd aan de rand van een letter - soms gescheiden, andere keren door de letter aan te raken of ingebed in de hoofdtekst van de lettervorm zelf.

D. Onvermogen om 'gewijzigde' lettervormen te herkennen wanneer ze worden gebruikt als cijfers, muzieknoten, enz.

e. De kwaliteit van het schrijven zoals beïnvloed door schrijfoppervlakken, apparaten en inkten, de frequentie waarmee het schrijfapparaat moet worden opgetild om het opnieuw te inkten, en onzorgvuldigheid bij het gebruik van geïnkte instrumenten (bijvoorbeeld te dikke en te vage lijnen).

F. Niveau van versiering, variërend in mate van eenvoudig tot zeer kalligrafisch.

G. Verwarrende configuratie/vorm van nauw gevormde lettervormen - gelijkwaardige voorbeelden in het Engels verwarren a en d, b en p, l en I, of E en F.

H. Schrijfverwarring als gevolg van vocale beperkingen/onvermogen van sommigen om bepaalde letters uit te spreken, evenals de verschijnselen van klankverschuivingen – die in een later hoofdstuk zullen worden besproken

 

ii. De systematische klankvariaties [geluidsverschuivingen]

Vanaf de vroegste dagen van de vergelijkende filologie werd opgemerkt dat de klanken van verwante talen op ogenschijnlijk systematische wijze met elkaar correspondeerden. De bekendste van deze “geluidsverschuivingen” werden in 1822 door Jacob Grimm uitgewerkt en zijn bekend geworden als “de wet van Grimm”.

De cirkelvormige relatie tussen deze correspondenties is een belangrijk kenmerk:

G → K → X → Gh → G

Kh → K → Kh

T → E [zoals in 'dun'] → Dh [zoals in 'de'] → D → T

P → F (Ph) → Bh → B → P

Andere voorbeelden zijn:

  • M wordt vaak ingeruild voor N.
  • M wordt vaak B.
  • B → V
  • D → T Zoals we zien dat de naam Mohammed in het Turks wordt uitgesproken als Mehmet.
  • K of C kan worden uitgesproken als 'G'.
  • Z kan worden uitgesproken als 'Ts' (met een nadrukkelijke 's' zoals het Engelse woord 'false').
  • F → P
  • R en L worden vaak verward.
  • GI wordt vaak uitgewisseld met DI.
  • H kan aan het einde van een woord worden toegevoegd of verwijderd.
  • D kan aan het einde van een woord worden weggelaten.
  • S kan worden gebruikt in plaats van Sch.
  • W kan G zijn, E kan F zijn.
  • W kan V zijn.
  • E [zoals in 'drie'] kan F zijn

Als voorbeeld van dit fenomeen van klankverschuiving kan de naam van een persoon nog steeds worden herkend in enorm verschillende klanken, zoals Santiago/San Diego/San Jacob en Saint James. Jacob/Jack/Jaques/James zijn één en dezelfde naam, wat een voorbeeld is van het fenomeen klankverschuiving.

Een ander eenvoudig voorbeeld is: Michael, Mikhael, Miguel, Miqael, etc., die, ondanks dat het dezelfde naam is, slechts in één klank in het midden van de naam varieert. Je kunt je voorstellen dat een variatie in twee en zelfs meer klanken in hetzelfde woord/naam ervoor zorgt dat de gewijzigde naam/woord klinkt als een totaal andere naam/woord.

Naast de talrijke variaties in klankverschuivingen hebben veel mensen de neiging om de letters (medeklinkers en/of klinkers) van een woord om te draaien. Het resultaat is dat we eindigen met ogenschijnlijk totaal verschillende woorden.

Bud in zijn boek, Egyptische taal, pagina 27, schreef:

“De transliteratie om de gutturaux-klanken te verwijderen of aan te passen die in de Oud-Egyptische taal voorkomen en in de westerse talen ontbreken. Dus de originele gutturaux-klanken die kenmerkend zijn voor de Oud-Egyptische taal werden opgeofferd en verdwenen in het huidige schrift.

Isaac Taylor in zijn boek De geschiedenis van het alfabet staat op pagina 81:

“In het Griekse alfabet zijn de Semitische halve medeklinkers (A, W, Y) en keelademhalingen (H & A.) werden klinkers; aangezogen dempers en Er werden extra klinkers ontwikkeld; en de sibilanten ondergingen een transformatie.

Taylor vervolgt:

“Vijf primitieve klinkers werden gevormd uit de ademhalingen en halfmedeklinkers, letters die zelfs in Semitische talen de neiging hebben te vervallen in verwante klinkers. De drie ademhalingen, aleph, hij en 'ayin, leenden zich gemakkelijk voor dit proces, hun karakter van keelklank geheel verliezen, en zinken in de fundamentele klinkers, alpha, espsilon en o-micron.”

Taylor vervolgt:

“De semi-medeklinker jod, die de klank had van de Engelse y of de Duitse j, verviel gemakkelijk in de verwante klinkerklank van iota. Analogie zou ons doen verwachten dat waw, de andere halve medeklinker, op dezelfde manier zou verzwakken tot de klinker u. Het Griekse u-psilon neemt echter niet de alfabetische positie van de Waw in, maar behoort tot de nieuwe letters aan het einde van het alfabet.”

Op pagina 280 van hetzelfde boek schrijft Isaac Taylor:

“De zes Griekse klinkers, alpha, epsilon, eta, jota, omicron en upsilon, zijn ontwikkeld uit aleph, he, cheth, yod, 'ayin en vau. In het Armeens, Georgisch en Mongools is een soortgelijk resultaat op vrijwel dezelfde manier bereikt.”

Isaac Taylor, in zijn boek De geschiedenis van het alfabet, staat op pagina 81:

“In het Griekse alfabet … en de sisklanken ondergingen een transformatie.”

 

[Uittreksels uit Oud-Egyptisch: universele schrijfmodi door Moustafa Gadalla]
https://egyptianwisdomcenter.org/product/ancient-egyptian-universal-writing-modes/